Het vlinderhondje (ook wel papillon of continentale dwergspaniël genoemd) is een chic, elegant schoothondje met oren die op een vlinder lijken. Zijn vacht is lang en zijdeachtig en is voornamelijk wit met gekleurde vlekken (meer informatie vind je in de rasstandaard). De driekleurige vacht is wit en zwart met specifieke taankleurige vlekken. Een volwassen hond is 20-28 cm hoog en weegt 3-5 kg.
De schoothondjes op verschillende schilderijen uit de renaissance lijken sterk op het vlinderhondje. Het ras is waarschijnlijk ontwikkeld in Frankrijk of België. Het vlinderhondje was een favoriet gezelschapsdier onder Europese koningen en adel en het verhaal gaat dat Marie-Antoinette er eentje in haar armen droeg toen ze naar de guillotine liep. Dit ras dankt zijn naam aan de kenmerkende grote oren, die op een vlinder met een open vleugels lijken. Als de hond hangoren heeft, wordt hij het nachtvlinderhondje (of phalène) genoemd.
