De lichaamstaal en emoties van je hond begrijpen

Als je kunt zien wanneer je hond ongerust is, zul je beter in staat zijn hem gerust te stellen en te helpen zich te ontspannen, bijvoorbeeld door hem af te leiden met een snoepje of een spelletje.

Als je hond ongerust is, kan hij staren met opengesperde ogen of hij kan zijn ogen half dichtknijpen, om oogcontact te vermijden. Je kunt misschien rimpels of spanning op zijn voorhoofd zien. Als hij staande oren heeft, zal hij ze lichtjes naar achteren houden, de omgeving scannend, op zijn hoede voor potentieel gevaar. Als je hond van nature hangoren heeft, houdt hij ze nu misschien dichter bij zijn hoofd dan gewoonlijk.

Hij houdt zijn mond over het algemeen gesloten. Als zijn mond open is, zijn zijn lippen gespannen. Het kan zijn dat hij nerveus gaapt en zijn lippen likt, maar jij weet dat hij niet moe is en geen honger heeft.

Waarschijnlijk heeft hij een iets lagere lichaamshouding en houdt hij zijn lichaam en staart stil. Ongeruste honden kwispelen soms lichtjes met hun staart, maar dit is een kalmerend signaal, geen teken van vreugde. Zo komt het dat ongerustheid vaak onopgemerkt blijft. Houd je huisdier dus in de gaten als hij geconfronteerd wordt met een nieuwe of moeilijke situatie. Nu weet je waarop je moet letten!

Bij honden is de lichaamstaal die angst uitdrukt duidelijker dan die van de meeste andere emoties. Iedere hond reageert anders op angst. Sommige honden gaan plat op de grond liggen om zich zo klein mogelijk te maken. Andere honden gaan op hun rug liggen om zich onderdanig te tonen, weer andere blijven roerloos staan en nog andere blaffen luid of grommen defensief.

De ogen van een angstige hond kunnen wijd open staan, snel heen en weer bewegen of hij kan staren of zijn ogen samenknijpen en zijdelingse blikken werpen om het vermeende gevaar in de gaten te houden.
Zijn oren liggen plat tegen zijn kop. Hij kan zijn hoofd omlaag en naar opzij gedraaid houden.
Zijn lippen zijn naar achteren getrokken en hij kan zijn lippen likken of gapen, wat wijst op stress of een poging om zichzelf te kalmeren.

Zijn staart beweegt niet. Hij draagt zijn staart laag of tussen zijn achterpoten. Hij is meestal zo gefocust op de dreiging dat zijn favoriete snoepjes hem niet zullen interesseren.

Als een hond bang is, is zijn primaire doel gewoon de dreiging te overleven. Zijn lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen en eetlust worden pas weer normaal als hij zich opnieuw veilig voelt.

Een hond kan verschillende soorten frustratie voelen: van langdurige frustratie die resulteert in moedeloosheid, tot een meer onmiddellijke en actieve frustratie als reactie op een specifieke gebeurtenis, bijvoorbeeld iets niet krijgen wat hij wil of nodig heeft, zoals een speeltje of toegang tot de tuin. Daarnaast is er ook frustratie veroorzaakt door het onvermogen om en onaangename situatie te vermijden of ervan weg te vluchten.

Een gefrustreerde hond is vaak gespannen en staat met stijve poten. Hij kan hardnekkig blaffen, zich in zichzelf terugtrekken of ook uithalen naar het voorwerp van zijn frustratie. Al zijn zintuigen zijn daarop gericht en hij zal waarschijnlijk niet naar je luisteren noch reageren op je pogingen om hem af te leiden.

Hij staart met opengesperde ogen. Zijn oren zijn gespitst. Als hij niet blaft, zullen zijn lippen gespannen zijn en zijn mondhoeken naar voren wijzen.

Honden kunnen deze spanning niet eeuwig volhouden en je hond zal waarschijnlijk berusten in de frustrerende situatie en ze aanvaarden of, in chronische gevallen, neerslachtig en depressief worden. Deze houding zou verkeerdelijk geïnterpreteerd kunnen worden als berusting, maar in het laatste geval zal je hond al je liefdevolle aandacht nodig hebben om zich te kunnen ontspannen en de draad van zijn normale leven weer op te pikken.

Opluchting doet zich meestal voor wanneer er een einde komt aan een eerdere negatieve emotionele toestand. Het is belangrijk dat je ziet wanneer je hond gefrustreerd, ongerust of angstig is, maar het is even belangrijk dat je weet wanneer hij opgelucht is en zich weer kan ontspannen.

Honden voelen, net als wij, opluchting als ze problemen oplossen of moeilijkheden overwinnen, vooral als ze ontsnappen aan een reëel gevaar en hun angst wegebt.

Je ziet de spanning wegtrekken over het hele lichaam van de hond, van zijn neus tot zijn staart. De uitdrukking in zijn ogen wordt zachter. Zijn oren staan minder spits. Zijn hoofd zakt lager. De hond wordt zichtbaar rustiger.

Sommige honden gapen, terwijl de meer gereserveerde honden hun hoofd laten zakken, oogcontact vermijden en in stilte een zucht lijken te slaken. Meer extraverte honden schudden zich uit, strekken zich uit in de spelboog of lopen rondjes in de euforie van de opluchting … allemaal gedragingen die dienen om de spanning kwijt te raken.

Een hond die geconcentreerd is, is alert en volledig gericht op het voorwerp van zijn aandacht, zoals een bal, een snoepje of misschien zijn baasje. Het kan ook zijn dat hij zich concentreert op iets nieuws omdat hij probeert te begrijpen wat het is.

Als hij alert is, zijn zijn ogen wijd open en helder. Hij knippert niet, want hij wil het voorwerp van zijn aandacht geen milliseconde uit het oog verliezen.

Zijn oren zijn gespitst of naar voren gericht. Zijn mond kan gesloten zijn of ook open, met de tong mooi in het midden.

Zijn hoofd en zijn nek zijn doorgaans naar boven gestrekt, behalve als hij op het punt staat om te gaan jagen. In dat geval kan hij zijn nek naar voren strekken en zijn hoofd naar voren gebogen houden.

Als hij zich concentreert op een voorwerp dat hij wil, kan heel zijn lichaam gespannen zijn in de richting van dat voorwerp en kan hij trillen van anticipatie. Heel zijn gewicht rust op zijn voorpoten. Zijn staart staat recht omhoog en blijft relatief stil of hij kwispelt uitgebreid als teken van opwinding. Hij is klaar om over te gaan tot actie.
 

Als je geconfronteerd wordt met een woedende hond, moet je uiterst voorzichtig zijn totdat de dreiging die zijn woede heeft uitgelokt, verdwenen is. Een kwade hond zal proberen zo groot mogelijk te lijken en dreigend over te komen. Hij houdt zijn lichaam goed recht en stijf.

De haren op zijn rug komen soms overeind te staan, dit noemen we 'borstelen'. Zijn ogen knipperen niet. Hij heeft een harde, vaste blik. Zijn voorhoofd is gerimpeld en gespannen. Soms staan zijn oren naar achteren, tegen zijn hoofd geplakt.

Hij trekt zijn lippen op om zijn tanden te laten zien. Zijn gezicht en neus zijn gerimpeld.
Zijn hele lichaam is gespannen, zijn staart is stijf en onbeweeglijk. Al zijn gewicht rust op zijn voorpoten: hij staat klaar om te springen of aan te vallen.

Hij is stil of misschien laat hij een lage, dreigende grom horen – een hond die echt kwaad is, maakt niet veel geluid. Provoceer een kwade hond niet. Staar hem niet aan en maak geen bruuske bewegingen, maar probeer langzaam van hem weg te gaan om jezelf in veiligheid te brengen en de hond de kans te geven te kalmeren. 

We hopen dat dit de houding is die je hond aanneemt gedurende de meeste tijd dat hij wakker is: relaxed, in vorm, tevreden en op zijn gemak in zijn vertrouwde omgeving. Als hij ligt, is hij relaxed en rustig, maar toch klaar om op te staan en interesse te tonen in wat jij aan het doen bent.

Zijn blik is zacht en vredig. Hij beweegt zachtjes met zijn ogen om zijn directe omgeving gade te slaan vanaf zijn favoriete rustplaats. Daarbij is het oogwit niet zichtbaar.

Zijn oren zijn slap en hij luistert onoplettend.

Zijn voorhoofd en zijn wenkbrauwen zijn glad en soepel.

Zijn mond is ofwel gesloten ofwel lichtjes open. Tenzij zijn mondhoeken lichtjes omhoog staan, alsof hij glimlacht, zijn zijn lippen en snuit ontspannen.

Zijn hele lichaam en staart zijn even ontspannen, zonder enig teken van spiersamentrekking die zou aangeven dat hij klaar is om recht te springen en in actie te komen. Hij is gelukkig.

C'est, nous l'espérons, l'attitude adoptée par votre chien la majorité du temps où il est éveillé : détendu, en forme, repu et à l'aise dans son environnement familier. S'il est allongé, c'est qu'il est détendu et immobile, mais prêt à se relever et à s'intéresser à ce que vous êtes en train de faire.

Son regard est doux et détendu, il bouge doucement les yeux, et on ne voit pas le blanc lorsqu'il regarde son environnement immédiat depuis son lieu de repos favori.

Ses oreilles sont elles aussi détendues, et il écoute avec distraction.

Son front et ses sourcils sont lisses et dépourvus de tension.

Sa gueule pourra être soit fermée, soit légèrement ouverte, et, alors qu'il n'affiche pas de demi-sourire « prêt à l'amusement », ses lèvres et son museau seront détendus.

Tout son corps ainsi que sa queue seront également détendus, sans signe de contraction musculaire qui indiquerait qu'il est prêt à sauter et à passer à l'action. Il est content.