Vlooien bij de kat: oorzaken, preventie en behandeling

Het gebeurt niet zelden dat een kat vlooien heeft. Als je kat huidproblemen heeft, is de kans groot dat een vlooienbesmetting aan de oorzaak ligt.

Inleiding

Als er vlooien op je kat zitten, gaat het meestal om de kattenvlo (Ctenocephalides felis), maar ook de konijnenvlo en de egelvlo kunnen huizen op jouw kat! Vlooienbeten veroorzaken jeuk bij katten en kunnen allergieën uitlokken (vlooienallergie). Alsof een vlooienplaag op zich nog niet erg genoeg is, kunnen vlooien ook een gunstige omgeving creëren voor bepaalde soorten platwormen. Bovendien kan een ernstige vlooienbesmetting bloedarmoede veroorzaken bij kittens.

Maar wees niet ongerust! Je kunt je kat op verschillende manieren beschermen tegen vlooien.

Wat is een kattenvlo?

Katten kunnen zichzelf uitstekend verzorgen. Je kunt je dus misschien moeilijk voorstellen dat je kat, die zoveel tijd besteedt aan haar toilet, parasieten heeft! Een kat die vlooien heeft, heeft constant last van jeuk en zal zich veel krabben en soms ook overmatig toiletteren, wat kale plekken tot gevolg kan hebben. Als je kat een vlooienallergie heeft, heeft hij mogelijk ook korstjes en pijnlijke, rode plekken op zijn huid. Door je kat regelmatig te borstelen, kun je niet noodzakelijk voorkomen dat er zich parasieten vestigen in zijn vacht, maar het zal je wel helpen het snel te ontdekken en dus snel een behandeling te starten.

Hoe zien kattenvlooien eruit?

Kattenvlooien zijn donkerbruin en 1 tot 2 mm groot. Je kunt misschien vlooien zien op je tapijt. Of je kunt hun uitwerpselen vinden in de vacht van je kat tijdens het borstelen. Die zien eruit als kleine zwarte korreltjes, niet groter dan een speldenkop. Om te controleren of het gaat om vlooienuitwerpselen kun je de zwarte korreltjes op een vochtig stuk papier leggen. Door het verteerde bloed dat ze bevatten, zul je een rode verkleuring zien als het gaat om vlooienuitwerpselen.

Vlooien ontwikkelen zich in warme en vochtige omgevingen. Ze gedijen dus bijzonder goed aan het einde van de zomer. Maar ook de centrale verwarming in de winter schept een goede leefomgeving voor vlooien. Met andere woorden, vlooienpreventie is het hele jaar door noodzakelijk.

Heeft je kat vlooien?

Vind je het moeilijk om te weten of je kat al dan niet geplaagd wordt door die kleine parasieten? De meest voorkomende tekenen die wijzen op een vlooienbesmetting bij de kat zijn:

• kleine zwarte korreltjes in de vacht of op de slaapplaats van de kat
• constant last van jeuk
• kale plekken in de vacht
• huidirritatie
• overmatig toiletteren
• lusteloosheid en bleek tandvlees door bloedarmoede

Hoe lopen katten vlooien op?

Uitstapje buitenshuis

Zelfs een kort bezoekje aan het trappenhuis kan voor een appartementkat al genoeg zijn om een 'vuile vlo' te pakken te krijgen, want er kan een hond of een andere kat gelopen hebben, die buiten vlooien opgelopen heeft. Als een van de dieren in het appartementsblok besmet is, is de kans groot dat er ergens in het gebouw vlooien achterblijven en wachten op een nieuwe gastheer. Ook de mens kan vlooien mee naar huis brengen.

Andere gezelschapsdieren in het huis

Als je kat zijn leefruimte deelt met andere dieren, kunnen die de minuscule parasieten binnengebracht hebben, en jouw kat kan hun volgende doelwit zijn.

Knaagdieren in de tuin

Katten doen niet liever dan op muizen jagen. Maar als een van hun slachtoffers vlooien meedraagt, kunnen die gemakkelijk op jouw kat overspringen. Ook egels zijn echte vlooienbakken.

Verhuis naar een nieuwe thuis

Wanneer jij je intrek neemt in een nieuwe woonst, wil dat niet noodzakelijk zeggen dat alle vorige bewoners vertrokken zijn. Mogelijk zijn er wat vlooien achtergebleven. Als je verhuist met je kat, denk er dan om alle ruimten zorgvuldig schoon te maken. Aarzel niet om een beroep te doen op een professionele dienst die gespecialiseerd is in vlooienbestrijding als je denkt dat dat nodig is.

Welke preventieve behandelingen zijn er mogelijk tegen vlooienbesmetting bij de kat?

Neem contact op met je dierenarts als je denkt dat je kat vlooien heeft. Hij kan je informatie geven over gepaste antivlooienbehandelingen voor katten. Vraag altijd advies aan je dierenarts alvorens een vrij verkrijgbaar product aan je kat te geven. Gebruik nooit een antivlooienmiddel voor honden op je kat, want sommige van die producten bevatten permethrine en dat is extreem giftig voor katten. Ook als je een hond en een kat hebt, raden wij aan je hond niet te behandelen met een product dat die stof bevat, aangezien je kat er dan door contact aan wordt blootgesteld. Als je kat slecht reageert op een antivlooienmiddel voor katten, moet je Sciensano daarover informeren en contact opnemen met je dierenarts. Als je de vlooien op je kat gaat bestrijden, vergeet dan niet ook jouw woonst onder handen te nemen. Gebruik een product dat de volwassen vlooien doodt op je kat én behandel je woonst met een product dat voorkomt dat de eitjes uitkomen en dat de larven zich ontwikkelen tot volwassen vlooien. Alle meubelstoffen en tapijten moeten regelmatig grondig gereinigd worden op hoge temperatuur. Al deze preventieve stappen tegen vlooienbesmetting zijn van cruciaal belang. Vergeet niet je dierenarts te raadplegen voor je je kat behandelt, zeker als je een drachtige of zogende kattin hebt. Sommige vrij verkrijgbare producten zijn minder efficiënt dan producten die alleen op voorschrift verkrijgbaar zijn. Het gebeurt ook dat vlooien minder gevoelig worden voor sommige moleculen in de behandelingsproducten. Je dierenarts kan je adviseren over de beste antivlooienbehandeling voor jouw kat.

Vlooienpoeder

Vlooienpoeders zijn een eerder achterhaald en ingewikkeld middel om vlooien bij de kat te bestrijden, want om doeltreffend te zijn, moet het poeder op de vacht van de kat blijven. Bovendien kan het poeder ziekten veroorzaken als het wordt ingeslikt of ingeademd.

Vlooienspray

Sprays worden nu ook minder gebruikt dan vroeger, met name dankzij de uitvinding van de pipet (spot-on). Het geluid van de spray kan nerveuze katten bang maken. Aangezien het verboden is zeer jonge kittens met een pipet te behandelen, kun je daarvoor een spray op basis van de werkzame stof fipronil gebruiken.

Vlooienbandje

Vlooienbandjes zijn meestal niet bijzonder effectief doordat ze een beperkt bereik hebben. Met andere woorden, ze zijn werkzaam in de zone rond de nek, maar niet verder. Bovendien kunnen ze ook haaruitval of irritatie veroorzaken. Bij je dierenarts kun je ook vlooienbandjes van een nieuwe generatie verkrijgen, die veel huid- en vachtvriendelijker zijn en waarvan de werkzame bestanddelen zich verspreiden over heel het lichaam van het dier. Vergeet niet dat het vlooienbandje voor je kat een veiligheidssluiting moet hebben die opengaat als je kat met het bandje vast komt te zitten.

Spot-onpipetten

Deze pipetten zijn de eenvoudigste manier om vlooien bij de kat te voorkomen. Het gaat om een met vloeistof gevuld pipetje dat moet worden leeggedrukt op de achterkant van de nek van de kat. De vloeistof doodt de vlooien en voorkomt soms ook de ontwikkeling van de eitjes. Verscheidene merken bieden dergelijke pipetten aan. Raadpleeg je dierenarts om de pipet te vinden die het best geschikt is voor jouw kat.

Vlooienmedicijn

Een vlooienbesmetting kan ook behandeld worden door je kat een pil of vloeistof te doen innemen. De vlooien sterven dan of worden steriel als ze de kat bijten. Voor dit type antivlooienbehandeling moet je bij de dierenarts zijn.

Inenting

Katten kunnen gevaccineerd worden met een middel dat inwerkt op de vlooieneitjes, maar meestal moet er tegelijkertijd een middel op de huid aangebracht worden, om ook de levende vlooien te doden.

Behandeling van de woonomgeving

Sommige van de hierboven genoemde middelen om vlooien bij de kat te bestrijden, helpen ook om je woonst vlooienvrij te maken doordat ze ervoor zorgen dat de vlooien geen eitjes kunnen leggen of dat de eitjes zich niet kunnen ontwikkelen. Daarnaast zijn er ook veel antivlooiensprays verkrijgbaar die je kunt gebruiken om je tapijt en je meubels rechtstreeks te behandelen. Volg altijd de aanwijzingen van de fabrikant. Er wordt meestal aangeraden eerst met de stofzuiger over het tapijt te gaan, zodat de eitjes en de vlooien aan de oppervlakte komen en daarna het tapijt zorgvuldig te besproeien en er dan opnieuw over te gaan met de stofzuiger. Behandel de stofzuiger ook altijd met antivlooienspray en werp de stofzuigerzak weg, zodat de vlooien zich niet opnieuw kunnen beginnen te ontwikkelen en verspreiden. Gebruik geen sprays nabij aquariums en vogels en houd je huisdieren uit de behandelde zones totdat ze goed geventileerd zijn. In geval van een zeer ernstige vlooienbesmetting in huis is soms een behandeling tegen parasieten nodig.

Andere antivlooienbehandelingen voor katten

Er zijn ook antivlooienmiddelen voor katten verkrijgbaar die natuurlijke ingrediënten als citronella- en eucalyptusolie bevatten. Aangezien deze producten doorgaans niet streng gecontroleerd en getest worden, zijn ze mogelijk niet effectief of zelfs schadelijk voor de gezondheid van je kat. Het is altijd aangeraden je dierenarts te consulteren alvorens een product te gebruiken.